Mustafa Ağdaş Yazdı: Dua Yerine Geçen Zikirler: Tekbir
DUA YERİNE GEÇEN ZİKİRLER:
TEKBİR
Sözlükte yüceltmek manasına gelen “tekbir”, Allah’ın her şeyden yüce, her şeyden üstün ve her şeyden büyük olduğunu ifade etmek için söylenen “Allahüekber” cümlesinin ismi olup, Müslüman’ın tevhîd akidesine bağlılığını ifade eden önemli bir zikirdir.
Miladî 610 yılı Ramazan ayında Resûlü Ekrem (s.a.v)’e Hira Mağarasında Alak Sûresi’nin ilk beş ayeti inzal buyrulmuştu. Bu ayetlerle Efendimiz (s.a.v.)’e kendisinin büyük bir iş için görevlendirildiği ve ileride yapacağı şeyler için bunun sadece bir başlangıç olduğuna işaret edilmiştir. Bundan sonra bir müddet vahiy kesilmişti. Bunun üzerine Bunun üzerine Efendimiz (s.a.v.) çok üzülmüş ve kedere boğulmuştu. Allah Rasulü (s.a.v.) daha sonra, vahyin gelmediği o dönemden bahsederek; “Bir gün yolda gidiyordum. Aniden gökten bir ses geldi. Başımı kaldırdığımda daha önce Hira mağarasında gördüğüm o meleğin bana geldiğini gördüm, Bunu görünce müthiş dehşete kapıldım. Hemen eve gelerek “Beni örtün!” diye bağırdım, evdekiler hemen üzerime bir yorgan örttüler” buyurmuşlardır. (1) Bunun üzerine Allah Peygamberine;
يَا اَيُّهَا الْمُدَّثِّرُ. قُمْ فَاَنْذِرْ. وَرَبَّكَ فَكَبِّرْ.
“Ey örtünüp bürünen (Peygamber!) Kalk da uyar. Rabbini yücelt” (2) emr-i ilâhisini göndermiştir. Burada Cenab-ı Hak Peygamberine; “Ey üstüne örtü çekerek yatan, kalk! Çevrende gaflet içerisinde bulunan insanları uyar, onları ileride karşılaşacakları korkunç son hakkında bilgilendir. Eğer aynı yol üzerinde devam ederlerse bu korkunç sonla karşılaşacaklarını hatırlat” diye emir vermiştir.
Bu nedenle İslâm’da “Allahu Ekber” (Allah en büyüktür) ifadesi önemli bir lafızdır. Ezana başlarken bunu ilan ederiz, namaza bununla başlar ve devam ederiz. Otururken kalkarken “Allahu Ekber” deriz. Bir hayvanı keseceğimiz zaman “Bimillah Allahu Ekber” (Allah’ın adıyla, Allah en büyüktür) deriz. Tekbir, Müslümanların simgedir. Çünkü bu ümmetin peygamberi de ilk görevine “Allahu Ekber” diyerek başlamıştı.
“Tekbir”, Tevhid bayrağını yükseltmek için İslâm’a karşı çıkan o korkunç ve büyük güçlere hiç aldırış etmeden açık açık benim Rabbim hepsinden daha büyüktür ve bu çağrıya karşı koyanların Allah’a karşı hiçbir değeri yoktur demektir. Allah yoluna girenler için en büyük cesaret verici şey, Allah’ın büyüklüğüdür.
“Allahüekber” lafzı, tek olan Allah’ın mutlak üstünlüğünün en kısa ve tam ifadesi olup, Allah’ın varlığını ve birliğini tasdik etmeye delalet ettiği gibi, Cenab-ı Hakk’ın bütün kemal sıfatlarını da ispat etmektedir.
Ezan başta olmak üzere birçok ibadetin temel unsuru veya tamamlayıcısı olan tekbir ile alakalı Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyrulur:
وَلِتُكَبِّرُوا اللّٰهَ عَلٰى مَا هَدٰيكُمْ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ.
“ (Bunların tamamı sizleri) hidayete ulaştırmasına karşılık Allah’ı yüceltmeniz ve şükretmeniz içindir.” (3)
وَقُلِ الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِى لَمْ يَتَّخِذْ وَلَدًا وَلَمْ يَكُنْ لَهُ شَرِيكٌ فِى الْمُلْكِ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ وَلِىٌّ مِنَ الذُّلِّ وَكَبِّرْهُ تَكْبِيرًا.
“Hamd, çocuk edinmeyen, mülkte ortağı olmayan, zillet ve âcizliğin gerektirdiği bir yardımcıya ihtiyacı bulunmayan Allah’a mahsustur” de ve O’nu tekbir ile yücelt.” (4)
لَنْ يَنَالَ اللّٰهَ لُحُومُهَا وَلَا دِمَاؤُهَا وَلٰكِنْ يَنَالُهُ التَّقْوٰى مِنْكُمْ كَذٰلِكَ سَخَّرَهَا لَكُمْ لِتُكَبِّرُوا اللّٰهَ عَلٰى مَا هَدٰیكُمْ وَبَشِّرِ الْمُحْسِنِينَ.
“(Kestiğiniz kurbanların) etleri ve kanları asla Allah’a ulaşmaz. Fakat O’na sizin takvanız (Allah’a karşı gelmekten sakınmanız) ulaşır. Böylece onları sizin hizmetinize verdi ki, size doğru yolu gösterdiğinden dolayı Allah’ı büyük tanıyasınız. İyilik edenleri müjdele.” (5)
Ezan, namaz, hac ve kurban gibi ibadetlerde tekbire özel bir yer verildiği gibi, günlük yaşamda da çeşitli vesilelerle tekbir getirilmesi tavsiye edilmiştir.
(1) Buhari, Bedü’l-Vahy, 3,7, Tabir, 1, Tefsir, 96/13; Müslim, İman, 252- 258, (160).
(2) Müddessir, 74/1-3.
(3) Bakara, 2/185.
(4) İsra, 17/111.
(5) Hac, 22/37.
Kaynak: Mustafa Ağdaş
- Uzunköprü’de Ocak Projesinin ÇED Süreci Başlatıldı - Eylül 19, 2024
- Prof.Dr.Beksaç: Edirne’de Osmanlının 5 Kayıp Sarayı Var - Eylül 19, 2024
- Söğütlük Doğal Kalsın Platformu’ndan Tepki: “İsraf Bahçesi” - Eylül 19, 2024
