İsa Kılıç Yazdı: Kavramsal Bilgi- Sezgisel Bilgi
Cuma okuması…..
KAVRAMSAL BİLGİ-SEZGİSEL BİLGİ
(Değer verdiğim bir yazıdır, okursanız memnun olurum).
Kavramlar realiteyi kalıplar haline getirir ve dondurur. Nesneleri ve olguları genelleştirir, ayrıntıları ve farklı olanı yok eder. Mesela ağaç bir kavramdır ve dünyada ne kadar ağaç varsa hepsini kapsar. Ama Siverek’teki Kanlı Kuyu Ağacı dünyada tektir, sadece kendini anlatır.
Kuran gibi edebi değeri yüksek metinler kavramsal metinlerin ulaşamayacağı etkiye sahiptirler. Böyle kitapları kavramak için hadsi (sezgisel) bilgi lazımdır. Bu da yaşamı somut olarak müşahededen ve ona katılmaktan doğar. Kavramsal soyut aklın etkileme gücü yoktur.
En hakiki bilgi sezgilerimizle yani vicdanımızla kavradığımız bilgidir. Nitekim “damdan düşenin halini damdan düşen anlar” deriz… Amelle birlikte olmayan kuru nazari bilgi kavramların gürültüsünden ibarettir. İnsanı ne daha ahlaklı ne daha dindar yapar.
Bu yüzden 22 cilt tefsir yazan, Kuran kavramlarını didik-didik inceleyen niceleri var ki basit bir mümin seviyesinde istikamet sahibi değiller. Çekememezlik, meslektaşlarını ispiyonlamak, öğrencisine engeller çıkarmak huylarından kendilerini kurtaramıyorlar. Kuran, şekilci ve kalıpçı Tevrat âlimlerini okuduğundan istifade edemeyen kitap yüklü eşeklere benzetti.
Kavramsal bilgi bir şey anlatır elbet ama bir şey hissettirmez. Bir üçgenin iç açılarının toplamı yüz seksen dercedir veya on rakamı yediden büyüktür demek insanda bir duygulanım meydana getirmez. Edebi metinler ise tekil ve biricik olanı, bir benzeri daha olmayanı anlatır. Mesela bir tek Madam Bovary vardır, bir tek Donkişot vardır, bir tek Köroğlu vardır v.s.
Hayırlı cumalar olsun…….dost.
Kaynak: İsa Kılıç
- Mehmet Ali Abakay Yazdı: Kitap Fuarı mı Çocuk Kitap Panayırı mı? - Kasım 25, 2024
- İstasyon Mahallesi’ne Ulaşım Artık Üst Geçitten - Kasım 21, 2024
- Mehmet Akkaşoğlu Yazdı: Allah’ın Güzel İsimlerinden El_Mütekebbir - Kasım 21, 2024
