Bosna Hersek’in ilk Cumhurbaşkanı olan ve “Bilge Kral” olarak hafızalara kazınan Aliya İzzetbegoviç, ölümünün 18’inci yılında, Trakya Üniversitesi tarafından düzenlenen fotoğraf sergisi ve konferans ile anıldı.
Trakya Üniversitesi’nde, Bosna Hersek’in toprak bütünlüğünün ve Boşnak halkının haklarının korunmasında önemli rol oynayan merhum Aliya İzzetbegoviç’i anmak amacıyla Balkan Araştırma Enstitüsü Fuayesi’nde, unutulmaz liderin çeşitli dönemlerine ait fotoğraflarından oluşan “Aliya İzzetbegoviç Fotoğraf Sergisi” açıldı. Aliya İzzetbegoviç’in ölüm yıl dönümü münasebetiyle düzenlenen program kapsamında ayrıca Balkan Araştırma Enstitüsü tarafından “Ölümünün 18. Yılında Fikri ve Siyasi Yönüyle Aliya İzzetbegoviç” konferansı düzenlendi.
Trakya Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı tarafından hazırlanan serginin açılışına Rektör Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Murat Türkyılmaz, Balkan Araştırma Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. İbrahim Kelağa Ahmet ve Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanı Doç. Dr. Nurten Çetin’in yanı sıra akademik ve idari personeller katıldı.
Açılışta konuşan Rektör Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu, yakın tarihin en trajik serüvenini oluşturan bir süreci yeniden hatırladıklarını belirterek, Aliya İzzetbegoviç’in Bosna Savaşı’nda verdiği mücadele ve taviz vermeyen tavırlarıyla hem Balkanlar hem de Müslüman dünyası için önemli bir lider olduğunu söyledi. Fotoğraflarına ve bıraktığı eserlere baktıkça bir milletin kurtuluşunda aldığı rolün ve adanmışlığın açıkça görüldüğünü ifade eden Rektör Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu, “Aliya İzzetbegoviç’i okudukça, tanıdıkça yüzyıl için ne kadar önemli bir insan ve çok kritik dönemde yaptığı liderlikle bir ulusun kurtarıcısı olduğunu daha iyi görebiliyoruz. Sözleri, eserleri, yaptıkları ve bıraktıklarından öğrenecek çok şeyimiz var. Bizlere bıraktığı değerli korumak, yaşatmak ve gelecek nesillere aktarmak adına bu tür etkinlikler düzenlenmesini anlamlı buluyoruz. Değerli Doç. Dr. Nurten Çetin ve Doç. Dr. İbrahim Kelağa’nın katkılarıyla düzenlenen sergi ve konferans ile misyonu Balkanlar olan Trakya Üniversitesi’nde, Aliya İzzetbegoviç’i hayırla yâd etmiş olacağız. Bu vesileyle unutulmaz lider Aliya İzzetbegoviç’i, vefatının sene-i devriyesinde rahmet, minnet ve şükranla anıyoruz. Allah gani gani rahmet eylesin ve mekânı cennet olsun inşallah.” şeklinde konuştu.
Programda, serginin ardından “Ölümünün 18. Yılında Fikri ve Siyasi Yönüyle Aliya İzzetbegoviç” konferansı gerçekleştirildi. Trakya Üniversitesi ev sahipliğinde fikirleri, karakteri, örnek kişiliği ve yaptıklarıyla “Bilge Lider” olarak anılmaya devam eden Aliya İzzetbegoviç adına düzenlenen çevrim içi konferansa konuşmacı olarak 20-21 ve 22. Dönem İstanbul Milletvekili Hüseyin Kansu ile Araştırmacı-Yazar Davud Nuriler katıldı.
Trakya Üniversitesi’nin Youtube hesabından canlı olarak yayınlanan ve moderatörlüğünü Balkan Araştırma Enstitüsü Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Ali Hüseyinoğlu’nun yaptığı konferansta konuşan Araştırmacı-Yazar Davud Nuriler, kısaca bölgenin tarihi hakkında bilgiler verdikten sonra 90’lı yıllarda Soğuk Savaş’ın sona ermesi ve Bosna-Hersek’in bağımsızlık süreci ile birlikte yaşanan gelişmeleri aktardı. Davud Nuriler “44 ay gibi bir zaman zarfı boyunca Hırvat ve Sırp saldırılarına maruz kalan Bosna-Hersek, büyük güçlerin göz yumması nedeniyle başta Srebrenica olmak üzere birçok Boşnak şehrinde soykırım gerçekleştirilmesine sahne oldu. Bu gelişmeler çerçevesinde Aliya İzzetbegoviç bir taraftan ülkesinin toprak bütünlüğüne karşı silahlı mücadeleyi sürdürürken diğer taraftan hem diplomatik alanda hem de uluslararası kamuoyu nezdinde Bosna-Hersek’te yaşanan katliamları dünyaya anlatabilmek için büyük bir mücadele verdi. Daha önce otoriter, tek partili Yugoslavya rejiminde yıllarca hapis hayatı yaşamış olmasına rağmen İzzetbegoviç, hiçbir zaman barış dilinden vazgeçmedi. Daima barışı, insan haklarını ve farklı dil, dine mensup insanların barış içinde yaşaması tezlerini savundu. 1983 yılında hapse atılmadan önce ‘Doğu ve Batı Arasında İslâm’ isimli kitabı ile İzzetbegoviç başta eski Yugoslavya’daki Müslümanları, ardından diğer ülkelerde yaşayan Müslüman dünyasının iç tenkidini yaptı. İzzetbegoviç bu kitabı ile hem Türkiye’de hem de dünyada tanındı. Bu kitabın aslında Bosna-Hersek’in kaderini belirleyen bir eser olduğunu söylemek abartı olmayacaktır.” dedi.
20-21 ve 22. Dönem İstanbul Milletvekili Hüseyin Kansu, aile büyüklerinin Bosna doğumlu olduğunu söyleyerek başladığı konuşmasında, milletvekilliği döneminde Türkiye Bosna-Hersek Parlamentolararası Dostluk Grubu Başkanlığı görevinde bulunduğunu ifade etti. Aliya’nın talebesi olduğunu ve bununla büyük bir şeref duyduğunu belirten Kansu, Aliya’nın siyaset anlayışı ve devlet adamlığı konusunda bilgiler aktararak “İlkeli bir devlet adamı, başkomutan ve yazar gibi sıfatlar Aliya İzzetbegoviç’in vasıflarından bazılardır. Onu en güzel anlatan kelime onun bir mütefekkir olmasıdır. İzzetbegoviç, siyasette daima ilkeli bir insandı. Vefatından 3 yıl önce siyaseti bırakırken yetiştirdiği gençlerin devletin geleceği için gayret etmeleri gerektiği düşüncesindeydi. Ayrıca Sırp ve Hırvat siyasetçilere, onun siyasi tecrübesinden istifade etmeleri için açık kapı bırakmıştır. Bilge Kral sözü onu anlatmaya yetmez. Siyasetçi kimliği onun vasıflarından sadece bir tanesi. Yazar olarak on tane telif eserinin dünyada birçok dile tercümesi yapıldı. Aliya İzzetbegoviç, birçok İslâm aliminin eserlerini Boşnakçaya tercüme ettirmiştir. Ama maalesef birçok insan onu sadece başkomutan ya da devlet başkanı olarak tanıyor.” ifadelerini kullandı. (AA)
